Czym jest masa spadkowa i co wchodzi w jej skład?
Śmierć bliskiej osoby to zawsze ogromna ból i strata, z którą trudno się pogodzić. Niestety to także pewne kwestie formalne, o których warto dowiedzieć się jak najwięcej. Jednym z najważniejszych pojęć z zakresu prawa spadkowego jest bez wątpienia masa spadkowa. Sprawdź, czym jest i co wchodzi w jej skład, a poradzenie sobie z wszelkimi kwestiami formalnymi w tak trudnym czasie będzie dla Ciebie o wiele prostsze.
Czym jest masa spadkowa?
Mówiąc językiem prawniczym – są to wszystkie prawa i obowiązki zawierające się w spadku, będące w posiadaniu spadkodawcy w chwili jego śmierci. Chcąc nieco uprościć to zdanie, można powiedzieć, że masa spadkowa jest wszystkim tym, co wchodzi w skład spadku – nie tylko majątkiem, ale również prawami własności, hipoteką czy roszczeniami.
Wszelkie kwestie z nią związane zapisane zostały w prawie spadkowym – zgodnie z nim do objęcia masy spadkowej powoływani są spadkobiercy osoby zmarłej. Mowa tutaj o dziedziczeniu ustawowym albo testamentowym.
W przypadku dziedziczenia ustawowego prawo do spadku mają w pierwszej kolejności najbliżsi zmarłego, a więc jego małżonek oraz dzieci. Masę spadkową dzieli się w takiej sytuacji po równo, przy czym należy zaznaczyć, że część, która przypada małżonkowi, nie może być mniejsza niż 25 procent całości spadku. W sytuacji, gdy spadkodawca nie posiadał zstępnych, masa spadkowa przysługuje małżonkowi oraz jego rodzicom (zgodnie z artykułem 932 Kodeksu cywilnego).
Jeżeli zaś chodzi o dziedziczenie testamentowe, do spadku prawo mają te osoby, które zostały zapisane przez spadkodawcę w testamencie jeszcze za jego życia. Dokument taki musi zostać spisany u notariusza.
Co wchodzi w skład masy spadkowej?
Niezwykle istotną kwestią w kontekście dziedziczenia jest to, co wchodzi w skład masy spadkowej. Zgodnie z prawem spadkowym każdy spadkobierca ma bowiem możliwość odrzucenia spadku, jeżeli np. długi spadkodawcy przewyższają wartość całego spadku. Dziedziczeniu podlegają więc:
- majątek spadkodawcy, a więc należące do niego rzeczy materialne oraz zgromadzone fundusze (np. na koncie bankowym);
- nieruchomości oraz prawo własności rzeczy ruchomych;
- własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu;
- użytkowanie wieczyste;
- hipoteka oraz zastaw wraz z wierzytelnością, którą zabezpieczają;
- roszczenia – windykacyjne, o wykup oraz naprawienie szkody majątkowej;
- służebności gruntowe;
- prawa i obowiązki związane ze stosunkiem sąsiedztwa;
- w przypadku istniejącego w momencie śmierci spadkodawcy stosunku pracy – niewypłacone wynagrodzenie, ekwiwalent za niewykorzystany urlop oraz prawo do odszkodowania za wypadek przy pracy.
Warto jeszcze raz podkreślić, że do masy spadkowej zaliczamy nie tylko majątek, ale również długi spadkodawcy, w tym różnego rodzaju kredyty, pożyczki oraz inne zobowiązania!
Co jeszcze warto wiedzieć?
Istnieje również kilka innych kwestii regulowanych przez prawo spadkowe, o których warto wspomnieć. Mowa tutaj między innymi o:
- ubezpieczeniu na życie spadkodawcy, które nie jest włączone do masy spadkowej – kwota z tego tytułu jest więc wypłacana przez towarzystwo ubezpieczeniowe osobie uposażonej na jej wniosek (wraz z nim należy dołączyć akt zgonu);
- konieczności sporządzenia spisu inwentarza przez komornika albo inny organ, na wniosek sądu rejonowego – w sytuacji, gdy nie wiadomo co wchodzi w skład masy spadkowej;
- zablokowaniu przez bank środków pieniężnych znajdujących się na koncie spadkodawcy do momentu rozstrzygnięcia kwestii dziedziczenia (wypłata następuje na wniosek każdego ze spadkobierców).
Istotną kwestią jest również zachowek – jest to prawo żądania od krewnego zapłaty określonej sumy pieniędzy w momencie, gdy udział w masie spadkowej jednej z osób dziedziczących był mniejszy niż innych spadkobierców.
Potrzebujesz pomocy? Zgłoś się do adwokata do spraw spadkowych